Πιλοτική Εφαρμογή του Αυστριακού Προγράμματος (ViSC)

Με την παράδοση από μέρους του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου του εκπαιδευτικού υλικού του προγράμματος  Viennese Social Competence (ViSC) στα τρία Γυμνάσια που συμμετέχουν στην πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος, εγκαινιάζεται η φάση εφαρμογής των προληπτικών μαθημάτων στις τάξεις. Τα μαθήματα αυτά στοχεύουν στην καλλιέργεια κοινωνικών και πολιτισμικών δεξιοτήτων ανάμεσα στους μαθητές και τις μαθήτριες των Γυμνασίων, με απώτερο στόχο τη μείωση των βίαιων συμπεριφορών και τη δημιουργία ευχάριστου σχολικού κλίματος. Μέσα σ’ ένα πλαίσιο έντονου ενδιαφέροντος και χωρίς να πτοούνται από τον επιπρόσθετο φόρτο εργασίας, οι διευθύνσεις και οι εκπαιδευτικοί των τριών Γυμνασίων άρχισαν την εφαρμογή του προγράμματος, προσβλέποντας στα θετικά αποτελέσματα που θα έχει το πρόγραμμα σε όλη τη σχολική μονάδα.

Προηγήθηκε η φάση εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών των τριών Γυμνασίων, τα οποία συμμετέχουν στην πιλοτική εφαρμογή του Προγράμματος ViSC. Το ViSC σχεδιάστηκε από τη Δρ Dagmar Strohmeier και τους συνεργάτες της και εφαρμόζεται σε σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της Αυστρίας στα πλαίσια της εθνικής πρωτοβουλίας του Υπουργείου Παιδείας της Αυστρίας «Μαζί κατά της Βίας.» Το πρόγραμμα μετάφρασε και προσάρμοσε στα Ελληνικά το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου. Ο κύριος στόχος του προγράμματος είναι η ενίσχυση των κοινωνικών και διαπολιτισμικών δεξιοτήτων των παιδιών και η μείωση της επιθετικότητας και του εκφοβισμού στα σχολεία.

Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου και τη Δρ Dagmar Strohmeier (καθηγήτρια του Πανεπιστήμιου Εφαρμοσμένων Επιστημών της Άνω Αυστρίας), προέβηκε στη δοκιμαστική εφαρμογή του προγράμματος ViSC σε τρία δικά μας γυμνάσια, αφού έλαβε υπόψη τα πιο κάτω αναφερόμενα πλεονεκτήματα του συγκεκριμένου προγράμματος:

Το πρόγραμμα ViSC είναι ένα θεωρητικά θεμελιωμένο πρόγραμμα πρωτογενούς πρόληψης της βίας και ενίσχυσης των κοινωνικών και διαπολιτισμικών δεξιοτήτων των μαθητών/μαθητριών, ηλικίας Γυμνασίου.

Το πρόγραμμα ViSC εφαρμόζει μια συστημική προοπτική, η οποία εμπλέκει τους εκπαιδευτικούς, τους/τις μαθητές/τριες και τους γονείς και έχει διάρκεια ένα σχολικό έτος.         Το πρόγραμμα στοχεύει στο να βοηθήσει την ανάπτυξη της σχολικής μονάδας μέσω της πρόληψης της επιθετικότητας και του εκφοβισμού.

Το πρόγραμμα ViSC αποτελείται από γενικές και καθορισμένες δράσεις, που υλοποιούνται μέσω της ενδοσχολικής επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, μιας προληπτικής σειράς μαθημάτων στην τάξη για τους/τις μαθητές/τριες και της εφαρμογής ενός κώδικα παρέμβασης για επίλυση κρίσιμων περιστατικών.

Το πρόγραμμα έχει αξιολογηθεί με τυχαιοποιημένo δείγμα ομάδων παρέμβασης και ελέγχου. Τα στοιχεία συλλέχθηκαν από εκπαιδευτικούς και μαθητές/τριες και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το πρόγραμμα μειώνει την επιθετικότητα και τη θυματοποίηση στα σχολεία που εφαρμόζεται, συμβάλλοντας επίσης στην ειρηνική συνύπαρξη στο σχολείο.

Η Διεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης σε συνεννόηση με τους/τις διευθυντές/τριες των τριών γυμνασίων ένα στη Λευκωσία, ένα στη Λάρνακα και ένα στη Πάφο, εφαρμόζει πιλοτικά το πρόγραμμα ViSC.  Βασικοί συνεργάτες στην εφαρμογή του προγράμματος από πλευράς ΥΠΠ είναι η Διεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, το Παρατηρητήριο για τη Βία στο σχολείο και η Ομάδα Άμεσης Παρέμβασης. Για την εφαρμογή του προγράμματος στα τρία Γυμνάσια, έχει αναπτυχθεί και εφαρμοστεί μια κλιμακωτή εκπαίδευση των εκπαιδευτών και των εκπαιδευτικών.

Αρχικά, η ομάδα των εκπαιδευτών, η οποία στελεχώνεται από εξειδικευμένους λειτουργούς του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (ΠΙΚ), του Παρατηρητήριου για τη Βία στο σχολείο και της Ομάδας Άμεσης Παρέμβασης (ΟΑΠ) έχει εκπαιδευθεί στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Νεάπολις και την ίδια την Δρ Dagmar Strohmeier. Στη συνέχεια οι εκπαιδευτές επιμόρφωσαν και εκπαίδευσαν τους εκπαιδευτικούς των τριών σχολείων σε 4 δίωρες συναντήσεις. Επίσης, το πρόγραμμα παρουσιάστηκε στους γονείς των τριών σχολείων από τη Δρ Όλγα Σολομώντος-Κουντούρη του  Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου και έτυχε πολύ θετικής αποδοχής.

Σημαντικό επίσης είναι να αναφέρουμε ότι το πρόγραμμα αυτό αξιολογείται καθ’ όλη τη διάρκεια της εφαρμογής του με ερωτηματολόγια προς μαθητές/τριες, εκπαιδευτικούς και εκπαιδευτές. Τρία άλλα γυμνάσια λειτουργούν ως σχολεία ελέγχου. Τα αποτελέσματα της τελικής αξιολόγησης του Προγράμματος θα είναι χρήσιμα τόσο για τη βελτίωση και περαιτέρω προσαρμογή του στα σχολεία της Κύπρου, άλλα και για να καταδείξει την αποτελεσματικότητά στα σχολεία εφαρμογής.